HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC MÔN NGỮ VĂN, CHỦ ĐỀ "ỨC TRAI TÂM THƯỢNG QUANG KHUÊ TẢO"
Nằm trong chuỗi hoạt động giáo dục của tổ chuyên môn, thực hiện nhiệm vụ năm học 2024- 2025 của trường THPT Văn Giang, ngày 24/02/2025 Tổ Ngữ văn tổ chức hoạt động giáo dục với chủ đề “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo”.
Tới dự với buổi hoạt động có cô Nguyễn Thị Hồng Ngân - Bí thư chi bộ - Hiệu trưởng nhà trường, thầy Đào Quang Bình - Chi ủy viên - Phó Hiệu trưởng, thầy Đặng Hữu Cảnh - Phó Hiệu trưởng cùng tập thể giáo viên trong tổ, các em giáo sinh thực tập của khoa Ngữ văn trường ĐHSP Hà Nội 2 cùng sự tham gia của các em học sinh khối 10 trường THPT Văn Giang.
Mở đầu cho buổi hoạt động giáo dục là tiết mục hát chào mừng Nguyễn Trãi sử vàng lưu danh do em Trần Lê Hoàng Anh lớp 10M thể hiện. Với ca từ ngợi ca công lao của Nguyễn Trãi đối với giang san Đại Việt cùng chất giọng hào sảng, bài hát đã đem đến những phút giây lắng đọng, niềm xúc động xen lẫn tự hào về một nhân vật kiệt xuất, toàn tài của lịch sử phong kiến Việt Nam.
Sau tiết mục hát chào mừng là lời phát biểu mở đầu của cô giáo Tô Thị Hồng Vân- tổ trưởng tổ Ngữ văn của trường. Với bài phát biểu này, cô đã khái quát về những nét nổi bật về Nguyễn Trãi. Thứ nhất, cuộc đời Nguyễn Trãi là cuộc đời nhiều nỗi bi thương, kết thúc bằng vụ án Lệ Chi Viên thảm khốc. Thứ hai, hoàn cảnh đau thương đã tôn lên bẻn lĩnh của người anh hùng, hiên ngang như cây tùng, cây bách giữa trời mùa đông tuyết sương giá rét. Thứ ba, Nguyễn Trãi là nhân vật toàn tài số 1 của lịch sử phong kiến Việt Nam: nhà tư tưởng, nhà chính trị, nhà quân sự, nhà ngoại giao, nhà thơ kiệt xuất trong lịch sử dân tộc. Thứ tư, cái chết đau thương của Nguyễn Trãi là sự hi sinh cao cả của một trung thần trong cuộc đấu tranh thiện- ác chốn triều đình để bảo vệ công lí, lẽ phải. Câu thơ Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo của vua Lê Thánh Tông là lời ngợi ca đẹp nhất về ông, không chỉ ca ngợi tài văn chương của Nguyễn Trãi mà còn ca ngợi nhân cách trong sạch của ông, như vì sao sáng vằng vặc giữa trời đêm.
Một hoạt động giáo dục không thể thiếu các sản phẩm của học sinh. Với kiến thức được học, với sự kính trọng, tự hào về một danh nhân kiệt xuất, các em học sinh khối 10 đã gửi gắm tình cảm của mình thông qua những bức họa về chân dung Nguyễn Trãi. Ngoài ra, các em còn họa lại một số tác phẩm như Bình Ngô đại cáo, Dục Thúy sơn, có cả bức phác họa lại cảnh chia tay của cha con Nguyễn Trãi ở ải Nam Quan. Không chỉ có vậy học sinh còn làm phim tư liệu về cuộc đời, sự nghiệp của Nguyễn Trãi, kể chuyện Đi tìm minh chủ để kể về hành trình Nguyễn Trãi tìm tới chủ tướng Lê lợi và khởi nghĩa Lam Sơn. Những sản phẩm ấy đã được chính các em học sinh lớp 10T,10D đạo diễn, biên tập, lồng tiếng công phu giúp cho người nghe, người xem có cái nhìn toàn cảnh về cuộc đời, sự nghiệp, công lao to lớn của một mưu sĩ đã hiến kế đánh giặc giúp nghĩa quân Lam Sơn, quét sạch quân thù, đem lại nền hòa bình thịnh trị cho nước Nam. Qua các thước phim, người xem cũng thấy được tư tưởng nhân nghĩa, tình yêu thiên nhiên và cả những ưu tư thế sự của một bậc vĩ nhân. Không khí sôi động của hoạt động giáo dục còn được thể hiện qua phần trò chơi với những câu hỏi về cuộc đời, sự nghiệp, tài năng của Nguyễn Trãi. Hai đội chơi nhanh chóng tìm được câu trả lời đúng, thể hiện sự hiểu biết và nhận được những phần quà động viên xứng đáng.
Nhắc đến Nguyễn Trãi không thể không nhắc đến câu chuyện ở ải Nam Quan, tại đây Nguyễn Trãi đã gạt nước mắt chia tay cha khắc cốt ghi tâm lời cha dạy “ hãy quay về Nam, tìm đường phục hận”. Trích đoạn kịch thuộc vở Hận Nam Quan đã được các em giáo sinh thực tập diễn rất chân thực. Từng cử chỉ, lời nói, ánh mắt của hai cha con Nguyễn Trãi được các em thể hiện khiến người dự như đang được quay trở về bối cảnh của năm Đinh Hợi 1407 để rồi xúc động, tự hào về tấm lòng trung nghĩa của bậc hiền nhân và ải Nam Quan sẽ ghi vào trang hậu sử như một huyền tích trường tồn muôn đời.
Hoạt động giáo dục giúp học sinh phát triển nhiều khả năng và kĩ năng như tư duy logic, khả năng giải quyết vấn đề giao tiếp, hợp tác. Qua hoạt động giáo dục, học sinh được rèn luyện, phát triển các kĩ năng quan trọng, tạo nền tảng thành công trong cuộc sống và đây cũng chính là mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 mà ngành Giáo dục cả nước đang nỗ lực hướng tới. Thông qua hoạt động này các em khối 10 sẽ biết thêm được nhiều kĩ năng như làm phim, lồng tiếng, vẽ tranh, dẫn chương trình, biết viết bài nghiên cứu… Quan trọng hơn các em sẽ có những bài học về lòng kiên trung, yêu nước, bài học về tinh thần đấu tranh cho lẽ phải, cho quyền sống của con người. Đây còn là cơ hội để các em hiểu thêm về lịch sử Việt Nam, về Nguyễn Trãi - con người đã một đời vì nước vì dân.
Chu Thị Huyền Chang- GV tổ Ngữ văn, trường THPT Văn Giang